Dolnośląsko, turystycznie

W dniach 13-14.X.2021 r. w Jeleniej Górze, w hotelu Mercure odbył się I KONGRES TURYSTYKI SPOŁECZNEJ (TS) współorganizowany przez Karkonoski Sejmik Osób Niepełnosprawnych (KSON), przyciągnął wielu znamienitych gości reprezentujących sfery rządowe, samorządowe, licznych przedstawicieli nauki oraz organizacje pozarządowe zajmujące się turystyką społeczną.

Kongres podjął się na wstępie próby rozwinięcia definicji tego zjawiska, które ma za sobą na przestrzeni wielu dziesięcioleci, kilka okresów aktywnego rozwoju.

stał się też okazją do wyróżnienia przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, odznaką „Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego” licznych działaczy regionalnych związanych od lat, właśnie z turystyką społeczną.

 

…wielu państw Europy, które już wcześniej wdrożyły programy centralne na rzecz „TURYSTYKI SPOŁECZNEJ”, wynika  iż inwestowanie w taką turystykę bywa bardzo opłacalne. Takie inwestycje mają bezpośrednie przełożenie na jej uczestników, ich edukację, poprawę stanu zdrowia, ale także znacząco może wpływać na rozwój lokalny i regionalny (szczególnie obszarów, które nie są tak znanymi i popularnymi, modnymi destynacjami o dużym natężeniu ruchu turystycznego), przyczyniając się bezpośrednio do zrównoważonego wzrostu obszarów w relacji do całej gospodarki turystycznej.

…dyskusyjnym dyrektor Programu „DOSTĘPNOŚĆ PLUS” w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, podkreślił, że wszystkie obiekty powinny zapewniać dostępność, do czego jest potrzebna budowa świadomości społecznej i dostosowanie prawa do wymagań dostępności rozumianej również jako dostęp do czytelnej dostępności.

Właścicielka biura Accessible Poland Tour, Pani Małgorzata Tokarska zwróciła uwagę, że dużo się plus w ofercie adresowanych do ludzi z niepełnosprawnością ruchową, ale nadal jest wiele problemów, dotyczących infrastruktury obiektów, w tym wprowadzającej często w błąd informacji, ze strony właścicieli – że obiekty są przystosowane a nie są.

Burmistrz gminy Głuszyca, Pan Roman Głód, opowiedział o inicjatywie związanej z budową basenu „Delfinek”, służącego osobom niepełnosprawnym, seniorom jak też turystom. Realizowane są tam też projekty jak: „Odkrywaj lokalne’, Szkolne Kluby Turystyczne, służące zainteresowaniu rodzimą ziemią, oraz projekt „Senior Plus”.

Prezes PTTK, Pan Jerzy Kapłon, zwrócił uwagę na projekt „Bonu Turystycznego”, który spowodował, iż skorzystało z niego wiele dzieci, które nigdy wcześniej nie podróżowały.

…też „Mobilne Centrum Edukacyjne”, które dociera do małych miejscowości, gdzie pokazuje się dzieciom jakie są możliwości korzystania z ofert turystycznych. Projekt pokazując atrakcje całej Polski, zwraca uwagę na atrakcje TS w miejscu. Z tej okazji powstał podręcznik „Jak angażować dzieci w szkołach”.

Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej, Pan Rafał Szlachta, zwrócił uwagę na potrzebę dostosowania otoczenia prawnego w postaci „USTAWY o USŁUGACH TURYSTYCZNYCH”, która powoduje, że wszystko musimy powierzać biurom turystycznym, co nie spełnia oczekiwań TS. Do tego niezbędna jest odpowiednia infrastruktura służąca osobom niepełnosprawnym a chodzi tu o odpowiednio przygotowane szlaki turystyczne oraz troska o niski koszt usług noclegowych oraz wyżywienia takich turystów.

…osób niedosłyszących i głuchych w przedsięwzięcia turystyczne mówiła Pani Marlena Rogowska z „Zachodnio mazurskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej, szczegółowo omawiając projekt pt. „MAZURY DOSTĘPNE w MIG” Wielu właścicieli obiektów praktycznie od wielu lat nie miało u siebie głuchych turystów, dziś już 400 osób jest zaangażowanych w projekt. Chcąc jednak stworzyć dla nich odpowiednią ofertę należało się dowiedzieć wszystkiego o potencjalnych beneficjentach. Powstał też pierwszy w Polsce spot turystyczny promowany przez osoby niedosłyszące oraz w dużym stopniu do nich adresowany. Tym projektem zainteresowało się „Muzeum Bitwy pod Grunwaldem” oraz mazurskie stanice żeglarskie. Powstał też 1-szy w Polsce folder turystyczny wydany w języku migowym, uwzględniający też ewentualny dostęp do opieki lekarskiej. Dzięki tej aktywności i projektom, stowarzyszenie osób niesłyszących liczące około 25 osób urosło do 40- stu.

O terenach wiejskich i ich turystycznym potencjale opowiedział animator społeczny, Pan Wacław Idziak, zwracając uwagę na integrujące znaczenie TS pozwalające na wymianę wzajemnych doświadczeń, jak też jej charakter włączający społeczność defaworyzowaną.

Marszałek Województwa Dolnośląskiego, Cezary Przybylski, zwrócił uwagę, że pandemia przez ostatnie lata ograniczyła możliwości rozwoju turystyki a jej aktywność dała o sobie znać w turystyce kempingowej. Pandemia odizolowała młodzież od możliwości spotkań integracyjnych podobnie jak też, niepełnosprawnych, którzy zamknęli się w swoich domach. Obecnie Dolnośląska Organizacja Turystyczna (DOT) korzysta ze środków wsparcia UMWD, który jest jej głównym donatorem.

…obrady kongresu zaowocowały 31 referatami i prezentacjami wywołując szeroką dyskusję, która zostanie opisana i omówiona w najbliższym czasie na stronie kongresu, by upowszechnić niewystarczającą wiedzę na temat turystyki społecznej, co sprawia, że decydenci mający dziś wpływ na jej rozwój (m.in. poprzez dofinansowywania różnych działań na jej rzecz, tworzenie bądź modernizowanie niezbędnej dla niej infrastruktury) przeznaczają na tą turystykę marginalne środki lub nie przeznaczają ich w ogóle, błędnie uważając tę kategorię turystyki za niedochodową i nieekonomiczną…

Poza problemami definicyjnymi, w Polsce zidentyfikować można bardzo wiele innych barier blokujących rozwój turystyki społecznej, co udało się w dużej mierze dokonać podczas kongresu. Jedną z ważniejszych zdefiniowanych barier jest współpraca – a na jej niewystarczającą jakość i intensywność skarżą się m.in. przedsiębiorcy, pracownicy organizacji pozarządowych, a także bardzo często i samorządowcy.

Zjawisko turystyki społecznej musi w Polsce zostać „odczarowane”, gdyż jak wynika z przykładów innych państw Europy, inwestowanie w ten rodzaj turystyki bywa opłacalne. Ma bezpośrednie przełożenie na jej uczestników, ich wielopłaszczyznową edukację, poprawę stanu ich zdrowia, ale także może znacząco wpływać na rozwój lokalny i regionalny.