Maroko, dzięki sukcesom na piłkarskich mistrzostwach świata, rozbudziło zainteresowanie nie tylko kibiców. Po zsumowaniu cen rynkowych poszczególnych piłkarzy okazuje się, że według tego kryterium drużyny marokańska i polska mają zbliżoną wartość. Jednak efektywność i atrakcyjność gry obu zespołów była diametralnie różna. Nie spotkałem się z próbą analizy przyczyn takich rezultatów.
W Polsce emocje po turnieju skupiły się na poszukiwaniach nowego trenera. Emocje kibiców marokańskich w wielu miastach Europy zachodniej były tak gorące, że zajęło się od nich sporo samochodów i sklepów. Wyraźna różnica temperamentów.
Nazwy…
…takie jak Maroko, Marrakesz, Tanger, Casablanca, Fez czy Agadir mają w sobie ładunek magii i egzotyki. W końcu to Afryka, kraj Berberów i Arabów z historią sięgającą kilka wieków przed naszą erą. Co nie znaczy, że brak tu nowoczesności; na przykład lotnisko w Marrakeszu imponuje bajkowo – kosmiczną konstrukcją.
Lotnisko czaruje rozmachem konstrukcji
Sam Marrakesz, miasto z milionem mieszkańców, składa się z wpisanej na listę światowego dziedzictwa kultury medyny i reszty miasta. Na głównych ulicach rozmieszczono wiele policyjnych patroli. Bo też i zasady ruchu drogowego traktowane są dość luźno. Światło czerwone nie jest bezwzględnym nakazem zatrzymana.
Przecież każdy…
…widzi, że jeszcze zdąży przejechać czy przejść. Rzeka aut, skuterów, motorowerów, przetykana konnymi dorożkami sunie trzema pasami w każdą stronę. Zakaz zatrzymywania? Ale przecież żona musi wysiąść. Droga dla rowerów? Ale ja przecież moim autem też muszę się zmieścić. Wszystkie te manewry przebiegają pod czujnym okiem policjantów.
Plac Dżemaa al-Fina z widokiem na meczet Kutubijja (Księgarzy)
Ten lekko chaotyczny ruch pod meczetem Kutubijja, przez plac Dżemaa al-Fina płynnie przechodzi w plątaninę marrakeszeńskiej medyny. To sieć uliczek i alejek, w których odbywa się zwyczajne życie, handel, produkcja i usługi. Ruch głównie pieszy. Ale wśród przechodniów drogę torują sobie rowery, skutery i wózki transportowe. Trzeba mieć oczy dokoła głowy i czujne uszy, słuchawki nie są wskazane.
Alejka handlowa
Trzeba uważać na wózki, rowery…
…i motocykle
Spokojna, boczna uliczka
Ruch zamarł
Tajemnicze drzwi
Zielona uliczka w medynie
Mieszkalna część medyny
Przy wyjeździe z miasta ruch szybko zanika. W poprzek Atlasu prowadzi jednopasmowa, zbudowana przez Francuzów droga, obecnie intensywnie modernizowana.
Odcinkowo…
…pojawiają się dwa pasy ruchu w jedną stronę. Luźny stosunek do oznakowania jest niezmienny. Podwójna ciągła? Po co nadkładać tyle drogi, przecież z przeciwka nic nie jedzie. A nawet gdyby, to powoli. Droga meandruje po zboczach gór. Patrole ustawiane są tylko przy wjazdach do większych miejscowości. Hulaj dusza.
Droga przez Atlas wspina się i opada po zboczach gór, mijając przycupnięte osiedla
W miejscach naprawdę trudnych lub zbyt wąskich dla pojazdów mechanicznych użycie znajdują dzielne osiołki. Taki transport ma wariant osobowy i towarowy. Jest bardzo użyteczny i z reguły dość zadbany, chociaż zdarzyło mi się trafić na zabiedzone wyjątki. Nieopodal oślej chudziny ledwo stał równie niedokarmiony koń.
Ośli transport osobowy
Wychudzony osiołek był wyjątkiem
Końska chudzinka
Z reguły jednak zwierzęta użytkowe traktowane są dość dobrze. Osły, muły i konie wożą ludzi i towary po dość twardym gruncie. Na południowym skraju Maroka jest piaszczysty kawałek Sahary. Tu sprawdzą się tylko okręty pustyni – wielbłądy.
O świcie karawana wielbłądów szykuje się do wędrówki
Maroko ma od wielu dziesięcioleci nierozstrzygnięty spór o Saharę Zachodnią. To pozostałość po kolonialnej przeszłości. Zajętą przez Marokańczyków część odgrodzono murem, za którym osiedlają się koloniści. Ma to zapewnić korzystny wynik plebiscytu, którego data nie jest jeszcze wyznaczona. Tymczasem złożony w 1987 roku wniosek Maroka o stowarzyszenie z UE jest zawieszony do czasu rozwiązania tego konfliktu między Algierią, Saharyjską Arabską Republiką Demokratyczną i Mauretanią. Rozwiązania zapewne nie ułatwia obecność na spornym terytorium złóż fosforytów oraz dużych inwestycji poczynionych tu przez Maroko. W każdym razie nie widać sposobu na szybkie rozstrzygnięcie. Maroko jeszcze długo pozostanie tu na wojennej ścieżce.
Tekst i fotografie: Andrzej Gliwiak
