Oslo nowoczesne, Oslo wikińskie – część II

0
1378

W okropnym upale mozolnie wspinamy się po stromej Telthusbakken, uliczce zachwalanej jako jeden z najbardziej malowniczych fragmentów starego Oslo, po naszej prawej mijamy urocze, malutkie drewniane domki, po lewej ogródki działkowe, bardzo przypominające te polskie, no może nieco mniej tu płotów i altanek.

Telthusbakken

Ten niedzielny spacer po dzielnicy Grunerlokka, mającej opinię hipsterskiej, zaczynamy nietypowo – od jej historycznej części. Chcemy dojść do usytuowanego na wzgórzu…

Gamle Aker Kirke

…Starego Kościóła Aker, najstarszego zachowanego w Oslo budynku (choć kilkakrotnie pustoszyły go pożary) i jedynego tu kościoła istniejącego od średniowiecza – zbudowano go około 1100 roku – do dzisiejszych czasów. Postawiono go na gruncie, na którym w erze wikingów działały kopalnie srebra.

Gamle Aker Kirke

Obraz Edwarda Muncha z 1880 roku; źródło Domena Publiczna

Niektórzy przypuszczają, że dlatego powstały legendy o srebrym skarbie ukrytym w kościelnych podziemiach. Świątynia ma postać kamiennej, trzynawowej bazyliki w stylu romańskim. W samo południe okolice sakralnej budowli są niemal puste, niekiedy przechodzą pojedyncze osoby, w odróżnieniu od centrum miasta jest bardzo cicho. Niestety nie udało się nam zobaczyć wnętrza, okazało się, że na okres letnich wakacji szkolnych 2019 roku kościelne podwoje zamknięto. Kościół Aker otacza zabytkowy cmentarz, którego początki datuje się na XII wiek.

Kościół Aker otoczony jest zabytkowym cmentarzem

Jeśli, podczas pełnego zadumy spaceru, zerkniecie ponad cmentarnym ogrodzeniem, ukaże się wam malowniczy widok na…

Osiedle Vulkan

Osiedle Vulkan, na pierwszym planie ogródki działkowe

…powstało na odcinku brzegu rzeki Akerselvy, w miejscu niegdyś opanowanym przez przemysł, dziś zdominowanym przez architekturę nowoczesną i jednocześnie przyjazną środowisku. Na przykład: na terenie Vulkanu jest lokalne centrum energetyczne ze studniami geotermalnymi sięgającymi 300 metrów w głąb ziemi, jeden z budynków biurowych zaopatrzony jest w solarny system ogrzewania wody, piętnastopiętrowy – i o dość ponurym wyglądzie – wieżowiec, usadowiony tuż przy rzece, posiada własną oczyszczalnię ścieków, dzięki czemu do Akerselvy trafia z powrotem czyta woda.

Vulkan – wieżowiec, usadowiony tuż przy rzece

Z oczyszczalni ścieków wieżowca do Akerselvy spływa czysta woda

Rzeka Akerselva w obrębie osiedla Vulkan

Sama rzeka bierze początek w Maridalsvannet – największym jeziorze na terenie gminy miejskiej Oslo. Jezioro Maridal jest największym zbiornikiem wody pitnej dla stolicy. Od jeziora aż do ujścia w Oslofjordzie bieg rzeki wynosi około osiem kilometrów. Rzeka Akerselva, choć miejska, ma górski charakter, znajduje się na niej kilka wodospadów, kilka kapielisk, a wokół rozciąga się park przyrodniczy Akerselvy; popularny teren rekreacyjny bogaty w trasy spacerowe, biegowe, rowerowe, a zimą zapewniający trasy do jazdy na nartach biegowych. Nie brakuje tu też miejsc dla amatorów wędkarstwa. Na terenie paku Akerselvy obowiązuje Allemannsretten – prawo do publicznego dostępu dla wszystkich ludzi do terenów wspólnych/państwowych.

Mieszkańcy Vulkanu szczycą się też ogródkami działkowymi, w których stosując naturalne metody, uprawiają rośliny oraz ogródkami na dachach bloków, które to podniebne ogródki stanowią część „pszczelej autostrady” w norweskiej stolicy.

Ogródek na dachu jednego z bloków mieszkalnych osiedla Vulkan

Vulkan, Mathallen

Fragment osiedla Vulkan

Vulkanianie dumni są też, że to właśnie na ich osiedlu otwarto pierwszą w Oslo halę barów i sklepów z żywnością – Mathallen Food Hall, rewitalizując w tym celu dawny budynek fabryki. Po odświeżającej przechadzce nad rzeką, podczas której przypominały się nam spacery nad rzeką Kamienną w dolnośląskiej Szklarskiej Porębie, mamy zamiar poznać

Ogród Wikiński

…w Ogrodzie Botanicznym Oslo (wstęp bezpłatny). Ekologiczno-wikińskie założenie ma wymiar edukacyjny i rozrywkowy. Na jego centralnym obszarze – o kształcie łodzi wikingów – zaprojektowano swoisty wehikuł czasu; przedstawienie roślin, zwierząt i minerałów, które odgrywały istotną rolę w codziennym życiu podczas trwania Ery Wikingów (793 – 1066 n.e.). Na przykład pokazano zastosowania steatytu w prowadzeniu kuchni wikińskiej. Ze względu na właściwości tego kamienia – miękkość i dzięki temu łatwość obróbki oraz odporność na wysokie temperatuty – wyrabiano z niego płaskie płyty do pieczenia chleba i kociołki do gotowania.

Steatyt miał szerokie zastosowanie w prowadzeniu kuchni wikińskiej

Ogród Wikiński – na pierwszym planie mapa Imperium Wikingów

Łodzie wikingów umożliwiały im dalekie podróże, kontaktowali się oni z wieloma kulturami, łupili, podbijali, handlowali, poznawali obce dla siebie obyczaje i wytwory kultury, wpływali na inne ludy; utworzyli na podbitych terenach nadmorskich imperium o światowym zasięgu – w Ogrodzie Wikińskim umieszczono też mapę Świata Wikingów. Ponieważ w drodze do ogrodu botanicznego zaliczyliśmy nieplanowane (awaria „GPSu” ;)) dodatkowe przejście przez ożywiony handlowo i usługowo, mimo niedzieli, kwartał muzułmański, nogi nam „odpadają”. Postanawiamy więc, przed opuszczeniem ogrodu, zrobić przystanek na kawę w cieniu wspaniałego okazu grabu pospolitego, rosnącego na głównym dziedzińcu dawnego folwarku. Zaś o łodziach i skarbach wikingów ciąg dalszy nastąpi…

Ogród botaniczny, kawiarniany ogródek na dziedzińcu dawnego folwarku

Tekst i fotografie: Renata Szpyra

 

Zostaw komentarz

Proszę wpisz swój komentarz
Proszę wpisz swoje imię